ผศ.ดร. ปิยะธิดา พิมพ์วิชัย
ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
ค้นพบกิ้งกือกระบอกสกุลใหม่ของโลก (new genus) ได้แก่ สกุล Coxobolellus Pimvichai, Enghoff, Panha & Backeljau 2020 ซึ่งประกอบไปด้วยสปีชีส์ใหม่ของโลก (new species) จำนวน 10 สปีชีส์ โดยได้ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติที่อยู่ในฐานข้อมูล ISI (quartiles 1) คือวารสาร Invertebrate Systematics เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2020
กิ้งกือสกุล Coxobolellus ที่เป็นสกุลใหม่นี้ ได้ตั้งชื่อตามลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ของขาปล้องที่ 1 หรือ coxa กิ้งกือกระบอกหางมนสปีชีส์ใหม่ของโลกทั้ง 10 สปีชีส์นี้ ประกอบไปด้วย C. albiceps, C. compactogonus, C. fuscus, C. nodosus, C. serratus, C. simplex, C. tenebris, C. tigris, C. transversalis และ C. valvatus กิ้งกือทั้ง 10 สปีชีส์นี้มีลักษณะทางสัณฐานวิทยา และมีดีเอ็นเอบาร์โค้ด (DNA barcode) ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละสปีชีส์ นอกจากนี้ยังได้ศึกษาถึงความสัมพันธ์ทางสายวิวัฒนาการของกิ้งกือกลุ่มนี้โดยใช้ข้อมูลทางด้านชีวโมเลกุลร่วมด้วย
การค้นพบและการศึกษากิ้งกือกลุ่มนี้มีความน่าสนใจมาก เนื่องจากในบางสปีชีส์พบความแปรผันของลักษณะทางสัณฐานวิทยาในรูปแบบของ polymorphism หรือการมีลักษณะหลายรูปแบบ จึงถือว่ากิ้งกือเป็นโมเดลสำคัญที่สามารถใช้ในการเรียนการสอนวิชาอนุกรมวิธาน และวิวัฒนาการได้เป็นอย่างดี
ผลงานวิจัย
Pimvichai, P., Enghoff, H., Panha, S. and Backeljau, T (2020). Integrative taxonomy of the new millipede genus Coxobolellus, gen. nov. (Diplopoda : Spirobolida : Pseudospirobolellidae), with descriptions of ten new species. Invertebrate Systematics, 34(6): 591-617.
